Ouwehoeren
Oorspronkelijk staat ‘ouwehoeren’ gelijk aan het gebabbel van een prostitué op leeftijd, Maar in de loop der tijd is het woord van toepassing op een ieder die uit zijn nek klets, een zwamverhaal ophangt of gewoon niet kan ophouden met onzin uit te kramen. Zo heeft ‘geouwehoer’ geen beste reputatie. Maar ik denk ten onrechte.
Op dit idee kwam ik toen ik onlangs een gesprek beluisterde tussen mij oudste kleindochter Nikki (16) en mijn vrouw waarbij zij elkaar voortdurend (liefdevol) belachelijk maakten; en tegelijkertijd de grootste onzinnigheden de revue lieten passeren. Toen ik mij even in het gesprek mengde en Nikki complimenteerde voor hoe goed zij kon ouwehoeren, antwoordde zij: ‘dat heb ik allemaal van Babi (= Oma) geleerd want zij is de koningin van het ‘talking without knowledge’ (= praten zonder kennis). En weer barstte wij alle drie in lachen uit. Dit voorval zette mij aan het denken; en dan wel vooral omdat ‘goed ouwehoeren’ kennelijk een vaardigheid is die gebruikt kan worden om enerzijds wel liefdevol contact te kunnen onderhouden zonder het verder echt over iets inhoudelijks te hoeven hebben. Een goeie ouwehoer kan, overigens, zijn gebrek aan inhoudelijke kennis prima maskeren; en als hij daar door een ander toch op wordt gecorrigeerd ook hartelijk om zichzelf lachen. En wie dit gegeven echt toch zich laat doordringen, zal beseffen dat menig populair praatprogramma zijn bestaansrecht hier aan ontleent: de hoofdfiguren praten over onderwerpen waar zij inhoudelijk niet veel kaas van gegeten hebben, maar proberen tegelijkertijd elkaar vliegen af te vangen waardoor er een gezellige lachstemming ontstaat. Uitglijders, onzinnigheden en volstrekt absurde ideeën worden in de lucht geslingerd, waarbij het dan niet zozeer gaat over wie gelijk heeft, maar meer om het bevorderen van een sfeer van gezamenlijkheid. De vraag die dan mij opkomt is hoe je het goed-ouwehoeren kan bevorderen, gezien het feit dat het als lekkere smeerolie dient voor gezellig contact. Allereerst moet de overtuiging overboord worden gegooid dat je pas iets mag zeggen als je er verstand van hebt; en die overtuiging moet vervangen worden door de overtuiging dat je juist iets moet zeggen als je er geen verstand van hebt. Vervolgens is het van belang om dan alles te zeggen wat er in je opkomt (vrije associatie) en tegelijkertijd geen zorg te hebben over of er ook maar iets van klopt. Het is vorm van verbaal improviseren die ik zelfs op mijn spreekuur vaak gebruik; en het effect is dan doorgaans dat een warme lachstemming ontstaat, waarbij het alleen maar gemakkelijker wordt om ook gevoelige onderwerpen te bespreken.
Nu zijn er natuurlijk genoeg lieden die de grootste verhalen kunnen ophangen over onderwerpen waar zij totaal geen verstand van hebben. En dat kan afstotelijk werken. Maar wie zijn eigen geouwehoer onderkent, kan doelgericht zijn gesprekspartner uitdagen om lekker mee te doen. En dat samen-ouwehoeren geeft meteen een speciale band.