Trauma inflatie

Wie, als ouder, een kind heeft verloren aan een dodelijke ziekte of ongeval is voor het voor het leven getraumatiseerd.  En wie ternauwernood aan de dood is ontsnapt na extreem oorlogsgeweld, is ook iemand die getekend door het leven zal gaan.  Een echt trauma herkent iedereen.  Daar hoef je geen psycholoog voor te zijn.

Daarom is het bijzonder irritant als mensen zichzelf een trauma toe-eigenen die, bij nader inzien, hooguit een nare ervaring of een pijnlijke tegenslag genoemd zou moeten worden.   Kennelijk is het woord ‘trauma’ zo indrukwekkend dat steeds meer mensen het zijn gaan gebruiken om op die manier de aandacht te trekken.  Zo praat Karin, tijdens haar eerste afspraak bij mij, over een ‘afwijzingstrauma’ die te maken heeft met de verschillende conflicten die zij met haar vader heeft gehad. 

Als ik aan Karin vraag hoe de relatie met haar vader op dit moment is, zegt zij: ja, prima; niet zo lang geleden hebben we het één en ander uitgepraat, waardoor nu de kou uit de lucht is’.    Maar zij voegt eraan toe: ‘toch heeft mijn afwijzingstrauma er wel toe geleid dat ik overgevoelig reageer als een collega kritiek op mij heeft’.  Ik zeg: ‘laat me raden, je wilt behandeld worden voor het verwerken van jouw trauma zodat je daardoor wat steviger in je schoenen komt te staan’.  Karin beaamt dit.

‘Was het maar zo simpel; bovendien heb je helemaal trauma, maar ervaar jij afwijzing als iets wat iedereen als pijnlijk zou ervaren; door het een trauma te noemen maak je het wel wat zwaarder dan het in feite is; en daar komt nog bij dat gegeven kritiek vooral als pijnlijk wordt ervaren wanneer je die kritiek ook daadwerkelijk hebt verdiend’.  

Dit is maar één voorbeeld van wat ik ben gaan noemen: trauma-inflatie.  Zo zijn er lieden die praten over hun, hun vriendschaps-trauma, hun aankoop-trauma of hun belasting-trauma, verwijzend naar allerlei gebeurtenissen die hun leven destijds een knauw hebben gegeven.    Overigens is het een misvatting dat echte trauma’s door een ‘goede verwerking’ overgaan.  Er blijft altijd een flink litteken over die, bij aanraking, gevoelig blijft.